Pentomino's
zijn de twaalf stukken van een bekende puzzel. Van oorsprong is deze puzzel
plat. De twaalf stukken zijn alle mogelijkheden waarop vijf vierkanten met
elkaar gecombineerd kunnen worden. Er bestaan of domino's (twee vierkanten),
triömino's (drie vierkanten, in het totaal twee verschillende mogelijkheden),
tetraömino's (vier vierkanten, vijf mogelijkheden, zoals in het computerspel
Tetris) en hexomino's (zes vierkanten, 35 mogelijkheden). De pentomino's bestaan
in het totaal uit 60 vierkanten en kunnen in tal van verschillende vormen
neergelegd worden. Bekend is het vierkant van acht bij acht eenheden met een
vierkantje in het midden, zoals op onderstaand figuur.
De twaalf stukken
zijn allen vernoemd naar een letter, en wel die letter waarop het stuk het meest
lijkt. Bij de meeste stukken is dit heel duidelijk, alleen bij de F en de N is
wat fantasie nodig.
In plaats van
platte stukken is een leuke variatie om kubussen te gebruiken. Dan krijg je 12
stukken waarmee bijvoorbeeld een blok te vormen is van 3 x 4 x 5 eenheden. Deze
puzzel is in onderstaande figuur weergegeven. Het is niet moeilijk om deze
puzzel zelf te maken. Je kan 60 kubussen uit zagen en volgens bovenstaand
diagram de twaalf stukken maken. Ook kan je de stukken uit een dikke plank
vurenhout zagen. Verf de stukken verschillende kleuren voor een leuk effect.
Met de twaalf
stukken kan je verschillende puzzels maken. Er zijn in het totaal 3940 manieren
om de stukken in een blok van 3 x 4 x 5 eenheden te passen. Probeer ook de
onderstaande figuren na te maken:
Een tweede leuke
opgave is om alle pentomino stukken na te bouwen. Alle stukken worden dan
tweemaal zo groot als het origineel en drie eenheden hoog. De voorbeelden
hieronder laten precies zien wat de bedoeling is bij de stukken F, L en Y. Twee
stukken kunnen echter niet na gemaakt worden.
Er zijn enkele
oplossing gegeven van deze puzzels op de website, Er zijn vaak echter veel meer
oplossingen mogelijk. Probeer ook zelf vraagstukken te bedenken.